Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Ipno-di-fueio-de-ciprès
Hypnum cupressiforme
Hypnaceae
Nom en français : Hypne cypres.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo proun coumuno se pòu vèire un pòu d'en pertout tant que lou relarg èi pas trop sè o bagna. Pòu faire de gràndi tepo. La formo e la taio soun uno pau chanjadisso, se fau fisa à la fueio pèr se pas engana. Aquéli soun en formo de daio, clinado devers lou bas e devènon de mai en mai fino vers lou bout. I'a generalamen pas de costo (o courto e doublo au microuscope).
Usanço :Se pòu engana emé d'aùtri Hypnum coume Hypnum andoi qu'a un oupercule mamelouna o Hypnum jutlandicum que se recounèis à sa coulour blanquinouso.
Port : Pluroucarpo
Taio : 3 à 8 cm
Fueio : 1 à 2,2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypnum
Famiho : Hypnaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,7 à 1,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 10 à 1800 m
Aparado : Noun
Setèmbre à desèmbre
Liò : Roco
- Sòu
- Souco
- Legno
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Hypnum cupressiforme Hedw., 1801